انسان به مخاطب خود میخواهد با کمال شدّت و با توبیخ کامل بگوید چرا این کار را نکردید، کلمهی « لولا » را به کار میبرد. لَولا اِذ سَمِعتُموهُ ظَنَّ المُؤمِنونَ وَالمُؤمِن ٰ تُ بِاَنفُسِهِم خَیرًا وَ قالوا ه ٰ ذاِّ اِفکٌ مُبین ؛( ۱۵ ) چرا شما مسلمانها - مؤمنین و مؤمنات - وقتیکه این شایعه را شنیدید، به یکدیگر حسنظن نشان ندادید و بهطور قاطع نگفتید که این دروغ است ؟ یک جای دیگر میفرماید: وَ لَولا اِذ سَمِعتُموهُ قُلتُم ما یَکونُ لَناِّ اَن نَتَکَـلَّمَ بِه ٰ ذا سُبح ٰ نَکَ ه ٰ ذا بُهتانٌ عَظیم ؛( ۱۶ ) چرا وقتیکه این شایعه را شنیدید، نگفتید که ما حق نداریم این شایعه را تکرار کنیم، این یک بُهتان بزرگ است. بعد در آخر این آیات هم میفرماید: یَعِظُکُمُ اللهُ اَن تَعودوا لِمِثلِه اَبَدًا اِن کُنتُم مُؤمِنین ؛( ۱۷ ) یعنی خدا به شما موعظه میکند و نصیحت میکند که دیگر هرگز گِرد یک چنین شایعههایی نگردید و چنین حادثهای دیگر میان جامعهی اسلامی به وجود نیاید، اگر مؤمن هستید؛ یعنی شرط ایمان، این است. عرض کردم، مسئله این نیست که این شخص، همسر پیغمبر بود؛ اگر همسر پیغمبر هم نبود، همین عتاب و خطاب وجود داشت، همین تکلیف برای مؤمنین وجود داشت. لذا اگر در اسلام، کسی کس دیگری را متّهم کند به بعضی از تهمتهای خاص، اگر نتواند آن را ثابت کند با چهار شاهد عادل، خودِ تهمتزننده محکوم است به اینکه بر او حد جاری بشود. اینجور نیست که شما یک حرفی را همینطور وسط فضا بیندازید و ذهنها را مَشوب