خیّام - منجّم بزرگ و ریاضیدان بزرگ - مال قرون وسطی ٰ است؛ بزرگترین ادبای ما، بزرگترین علمای ما در علوم طبیعی، بزرگترین ریاضیدانهای ما، بزرگترین منجّمین ما، بزرگترین پزشکهای ما که امروز آثار علمی آنها در دنیا مطرح است، مال قرون وسطی ٰ هستند. بله، قرون وسطی ٰ قرون ظلمات و تاریکی است برای اروپاییها؛ قرون وسطی ٰ قرون درخشش دانش است برای ما مسلمانها. و اروپاییها این را کتمان میکنند و مورّخین غربی این را به زبان نمیآورند و ما هم عادت کردهایم و باور کردهایم. یک ملّتی با این سابقهی درخشان تاریخی، در دوران ستم فراگیرِ حکومت پادشاهی در این کشور و بدتر از همه در این ۱۵٠ سال، ۲٠٠ سال اخیر - یعنی اواخر قاجاریّه و همهی دوران پهلوی - از لحاظ پیشرفت علمی در این حدّ تنزّل [ قرار گرفت ]. این کاری است که انجام دادند و عمدهعلّتِ این مسئله، جدایی دین از علم در کشور ما بود. علمای ما، دانشمندان و محقّقین علوم طبیعی در کشور ما از دین جدا ماندند، پس به درد مردمشان و کشورشان و ملّتشان نخوردند. خوبترهایشان و بهترینهایشان رفتند برای بیگانگان مفید واقع شدند، عدّهای هم در همین جا بودند و برای بیگانهها کار کردند ! روشنفکرانی که در همین دانشگاهها درس خواندند، همانهایی بودند که در طول حکومت پهلوی، ادارهی این کشور را به خائنانهترین وجهی بر عهده داشتند و به این ملّت خیانت کردند. اینها متخرّجین همین دانشگاهها بودند. و خدا رحم کرد که انقلاب اسلامی به وجود آمد و پدید