بیانات سال 1368


مذاهب اسلامی دست یابند. بحث درباره‌ی اجتهاد و نقش آن در پیدایی مذاهب گوناگون اسلامی و تأثیر رهیافتهای مختلف تفسیری و حدیثی و ... بر آن، درنهایت به پیدایی فقه مقارن تطبیقی انجامید. صدور فتوای شیخ محمود شلتوت - از رؤسای دانشگاه الازهر مصر - در نهم مهر ماه ۱۳۳۷ ( هفدهم ربیع‌الاوّل ۱۳۷۸ ق )، مبنی بر جواز پیروی از مذهب شیعه‌ی امامیّه همانند چهار مذهب فقهی اهل سنّت، بزرگ‌ترین اقدام عملی در راه تقریب به شمار می‌آید. نشر مقالات و کتب متعدّد برای تنزیه شیعیان از برخی اتّهامات ناروا و نشان دادن چهره‌ای صحیح از مذهب شیعه، از دیگر اقدامات دارالتّقریب بود. گرایشهای سَلَفی و وهّابی از این اقدامات دارالتّقریب انتقاد کردند و آن را طرح مؤسّسه‌ی شیعی دارالتّقریب برای تغییر دادن مذهب تسنّن به تشیّع قلمداد نمودند. موانع سیاسی، بویژه تفرقه‌افکنی‌های آشکار و پنهان دولتهای استعماری غربی و بدفهمی عمومی از اقدامات دارالتّقریب و هدف آن، مانعی دیگر بر سر راه تقریب بود و با آنکه این جمعیّت، اصول و مواضعش را اعلام کرده بود، عدّه‌ای همواره هدف آن را سنّی کردن شیعیان یا شیعه کردن سنّیان میدانستند. این موانع سبب شد که بتدریج از فعّالیّتهای دارالتّقریب کاسته شود. سرانجام شیخ محمّدتقی قمی از مصر به پاریس رفت و در سال ۱۳۶۹ در همان جا درگذشت.

«16»