آیات کریمه‌ی قرآن همه دلیل بر این هستند که اگر یک ملّتى عمل صالح داشته باشد، مخصوصاً اگر این عمل صالحْ با ایمان و تقوا همراه باشد، زندگى او، وضع دنیاى او، عزّت و استقلال او تأمین خواهد شد؛ اگر با ایمان و تقوا نبود، باز هم خداى متعال پاداش خواهد داد. یعنى به آن کسانى هم که براى دنیا کار کنند ‌ - و واقعاً کار کنند - خداى متعال جزا میدهد: کُـلًّا نُمِدُّ هًّـؤُلاّْءِ وَ هًّـؤُلاّْء؛ ( ۳ ) هم آن کسانى که براى دنیا کار میکنند، هم آن کسانى که براى آخرت کار میکنند، همه را خداى متعال جزا خواهد داد؛ اگر واقعاً کار کنند. اینکه شما می‌بینید بعضى از ملّتها دین هم ندارند، تقوا هم ندارند، امّا یک زندگى مادّىِ علی‌الظّاهر مطلوبى ‌ - یا همه‌ی آنها یا بعضی‌شان - دارند، به‌خاطر آن کارى است که انجام میدهند. منتها آن‌جور زندگى آخر و عاقبت ندارد؛ با فساد همراه خواهد شد و آن فساد، او را منفجر خواهد کرد و از بین خواهد برد؛ کمااینکه ما داریم می‌بینیم در دنیا، نشانه‌هاى آن انتهاى خط در تمدّن مادّى مشهود است. لکن آن ملّتى که مثل شما مؤمن باشند، مثل شما عمل هم بکنند، تلاش هم بکنند، شک نیست که خداى متعال پاداش خواهد داد. این پاداش فقط هم پاداش آخرت نیست؛ آخرت هم هست، پاداش دنیا هم خواهد داد. پاداش دنیا چیست ؟ پاداش دنیا این است که طبق عمل آنها، در دنیا آنها را خوشبخت خواهد کرد، آنها را عزیز خواهد کرد، آنها را از ذلّت خارج

«3»