۸ ) ۱۳۶۰ - ۱۳۱۱ ش ۹ ) شهید فلاحی، شهید فکوری، شهید نامجو، شهید کلاهدوز، شهید جهانآرا ۱۰ ) با آغاز فصل جدید در حیات سیاسی شوروی، که ابتکار عمل آن را گورباچف تحت عنوان سیاست « گلاسنوست » ( در زمینهی ارتباط با دنیای خارج )، و سیاست « پروستریکا » ( در خصوص سیاستهای داخلی ) بهعهده داشت، اروپای شرقی که تا قبل از این، زیر سلطه و حاکمیت کرملین بود، شاهد وقوع جنبشهای استقلالطلبانهیی شد که هدف آن، خروج از دایرهی قدرت شوروی بود. این امر، به وقوع آشوبها و بروز مشکلات اقتصادی و سیاسی در اغلب کشورهای بلوک شرق منجر گردید. امریکا و کشورهای غربی، تلاشهای زیادی در جهت خروج این کشورها از سلطهی شوروی به عمل آوردند و در حال حاضر چند کشور که سابقاً عضو بلوک شرق بودند، رسماً به عضویت پیمان ناتو در آمدهاند. ۱۱ ) نظم نوین جهانی ( New world order ) عنوان نظریهیی بود که بلافاصله پس از پایان جنگ آزادسازی کویت و شکست عراق، از سوی « جورج بوش » - رئیس جمهور وقت امریکا - مطرح گردید. بر اساس این نظریه، امریکا خود را بهعنوان سامانده روابط بینالمللی مطرح ساخت، تا با اتکاء به توان نظامی و نفوذ سیاسی خود، بهعنوان تنها صحنهگردان مسائل منطقهیی و بینالمللی معرفی شود. با شکست « جورج بوش » در