چو وا نمیکنی گرهی، خود گره مشو
ابرو گشاده باش، چو دستت گشاده نیست ( 12 )
اگر نمیتوانید کاری برایش انجام دهید، لااقل گشادهرو باشید و با خنده و تبسم و ملاطفت و با تبیین با او برخورد کنید. اگر مشکلش حل نمیشود، لااقل دلیل آن را برایش تبیین کنید. برای این کار، آدم داشته باشید. ممکن است بگویید من خودم نمیرسم؛ اما شما باید آدم توجیهگر و تبیینکننده برای مُراجع داشته باشید.
امروز که همین مردم به من مراجعه کردند، هرچند خدمت شماها جسارت هم میشود، اما یکی از چیزهایی که به من گفتند، این بود که به این ادارات برسید و بگویید جواب ما را بدهند. شما باید جواب مردم را بدهید. بههرحال، مردم را باید راضی برگرداند. اگر اینطور شد، بدانید که واللَّه تیزترین پیکانها در بدنهی این کشتی نفوذ نخواهد کرد؛ بدنهاش محکم، قطبنمایش هم دقیق، هدفش هم روشن، و اتفاقاً باد موافق هم دارد؛ یعنی سنتهای الهی در جهت حرکتِ درست است. این، بحث مفصلی میخواهد و من الان نمیخواهم برایتان بحث اسلامی و دینی بکنم.
اگر شما در ماشینی که پشت فرمانش نشستهاید، کار درست انجام دادید؛ یعنی سویچ را بجا باز کردید، پدال گاز را به اندازه فشار دادید؛ وقتی که پا را به میزان از روی کلاچ برداشتید، این ماشین در جهتی که شما