بیانات سال 72


بنابراین، بزرگی ایشان، یکی به خاطر این است که ملّای بزرگی است. ثانیاً، از این جهت که کارهایی بزرگ کرده است. شما ببینید این مرد، چه کارهایی انجام داده است ! اوّلین تفسیر موضوعی « تفصیل الایات » را مجلسی نوشته است. شما در این بیست‌وپنج جلد بحار که نگاه کنید، می‌بینید برحسب موضوعات مختلف، از موضوعات « ژول لابوم »، به‌مراتب مفیدتر و به‌دردبخورتر است. یعنی تفصیلی که ژول لابومِ فرانسوی کرده، تفصیلی نیست که یک مسلمان به آن احتیاج داشته باشد. برای تفصیل قرآن، دید و سبک نگرش غربی او، هادی او بوده است. اما مرحوم مجلسی تفصیلی کرده که یک عالم دینی می‌تواند از آن استفاده کند. بنابراین، اولین قرآنِ تفصیلیِ موضوعی را ایشان نوشته، و به همان مناسبت، این آیات مفصّله را تفسیر کرده است. همچنین، ایشان اوّل کسی است که « نهج‌البلاغه » را تقسیم و فصل‌بندی کرده است. احادیث را ایشان فصل‌بندی کرده است؛ آن هم یک فصل‌بندی وسیع. کار مجلسی، واقعاً فوق‌العاده است و قابل بیان نیست. اصلاً عظمت کار مجلسی در « بحار » و در کارهای حاشیه‌ای‌اش، در کلمات نمی‌گنجد. این « مرآت العقول » و « ملاذ الاخیار » و غیره، کارهایِ حاشیه‌ایِ ایشان است که معلوم است آنها را در حاشیه‌ی « بحار » انجام داده است.

«2»