امید هر جا بود، زندگى به طرف سامان پیش میرود؛ به طرف اصلاح حرکت میکند. این یک ابزار عمدهاى است در دست شیعه که از متن اعتقادات تشیّع سرچشمه میگیرد و این بسیار چیز باارزشى است. ما البتّه براى مسئلهى مهدویّت، مبانى فکرى بسیار عمیق و استوارى را مىشناسیم. مبادا کسى خیال کند که مسئلهى مهدویّت، یک مسئلهى صرفاً عاطفى است؛ نخیر، مبانى فکرى مهدویّت یک مبانى بسیار مستحکم و استوارى است. همهى شبهاتى که مخالفین و معاندین این فکر در اذهان منتشر کردهاند، داراى جوابهاى مستحکمى است. منتها آن چیزى که من میخواهم حالا عرض بکنم، این است که با وجود اینکه بُعد منطقى و فکرى و استدلالى این فکر، بُعد بسیار بارزى است، در عین حال جنبهى عاطفى و معنوى و ایمانى این عقیدهى شیعى هم بسیار جنبهى مهمّى است. مسئلهى اعتقاد به مهدى یک جنبهى فردى دارد و آن جنبه این است که هر کسى باید سعى کند یک رابطهى شخصى میان خود و ولىّاللّهالاعظم ( ارواحنا فداه ) به وجود بیاورد. همه باید میان قلب خود و روح خود و آن وجود مقدّسى که مظهر اسماء و صفات الهى است، مظهر قدرت و علم الهى است، وعاء ( ۱ ) کامل معرفتاللّه است، یک ارتباطى به وجود بیاورند؛ با توجّه، با توسّل، با سخن گفتن، با اظهار ارادت کردن و خود را آماده نگه دارند؛ همه باید خودشان را آماده نگه دارند. هیچ کس نمیتواند بگوید که ظهور مهدى ( علیه الصّلاة و السّلام ) در آیندهى نزدیکى نیست؛ ما نمیدانیم، شاید در آیندهى نزدیکى بود؛ شاید در