بیانات سال 72
لکن در همه‌‌‌ی ملتها در بین مسلمین یگانگی و وحدت و جماعت، محسوس است و نغمه‌‌‌ی آن شنیده میشود. این امید و آرزو در دل آحاد مسلمین در اقصی نقاط عالم به وجود آمده است. مهم این است که حکومتها و دولتها هم به آن توجّه کنند. این مسأله‌‌‌ای است که هر حکومت اسلامی؛ یعنی هر حکومتِ حاکم بر سرزمینی که در آن مسلمانها هستند، از آن سود می‌برد. یک وقت است که در ملتهای مسلمان، جنبه‌‌‌های قومی و ناسیونالیستی و زبان و خون و امثال آن، تقویت میشود. بدیهی است که این حالت، نشانگر آغاز جدا شدن بخشهای امّت اسلامی از یکدیگر است. دیدیم که مساله‌‌‌ی فارسیگری و ایرانیگرىِ افراطی و برگشت به تصوّرات و افسانه‌‌‌های غلطِ مربوط به نژاد و نسب و خون، چطور در دوران رژیم گذشته در این کشور عمده شد. برای چه ؟ این چه فایده‌‌‌ای برای ملت ایران داشت ؟ جز ضرر هیچ اثر دیگری نداشت. مهمترین ضرر، این بود که به ملت ایران در قبال دیگر ملل اسلامی، منش جداییطلبانه‌‌‌ای داد و بین این ملت و سایر ملتها، حالت نقار و طلبکاری ایجاد کرد. عین این مطلب را با ملتهای عرب هم انجام دادند. عین این مطلب را با بعضی از قومیّتهای دیگر این منطقه هم انجام داده‌‌‌اند و میدهند. ما مخالفتی نداریم که هر قومی، خصوصیّات و اختصاصات کشور و ملت خود را، تحت عنوان ملیّت برای خودش حفظ کند. اما تا حدّی که یکپارچگی امت اسلامی خدشه‌‌‌دار نشود. این مقدّم