نکته‌ی دیگری که لازم است در خطبه‌های نماز جمعه وجود داشته باشد، یعنی مجموعاً از خطبه‌ها برآید، عبارت است از روح نظم و انتظام و انضباط در مردم. نظم پذیری، یعنی حالت فرمانبرداری از مرکزیّت نظام و همکاری با مسؤولین کشور. حالت سرکشی و بیاعتنایی به مقرّرات و رفض قوانین کشور و این چیزها، نباید در بین مردم و از طریق خطبه‌های جمعه به وجود آید. عکس آن باید به‌وجود آید؛ که حالت استسلام در مقابل قوانین، مقرّرات، نظامات عمومی و اینهاست. البته چیزهای دیگری هم هست؛ که من اهمّش را عرض کردم تا خیلی طولانی نشود. بنده چیزهایی را هم در مورد رفتار آقایان میخواهم عرض کنم که بحمداللَّه اینها هست و تکرارشان تقریباً از باب توضیح واضحات و تکرار مکرّرات است. اینها را از باب تذکّر و دوباره و چندباره گویی عرض میکنیم: یکی آن حالت پدری است که ائمّه‌ی جمعه باید در شهرها نسبت به همه‌ی جناحها، افراد و گروهها داشته باشند. نسبت به نظرات، سلایق، عقاید و مذاهب مختلف، باید آن حالت پدری و مهربانی و حالت جمع نسبت به همه داشته باشند. گرایش به یک طرف نباشد. طوری نباشد که عدّه‌ای از اهل این محل احساس کنند که این آقا متعلّق به آنها نیست. طبعاً مُراد ما، آن عدّه افراد کمی نیست که ممکن است در محلی جزو فسقه و فجره باشند. البته آنها هم اگر از طرف علمای دین پدری و عطوفت و نصیحت احساس کنند، احتمال دارد که به دامن و

«19»