کردند. آن قطب و محور حقیقى حیات ملّت ایران هم مثل خورشیدى درخشان، از خارج از ایران مشغول نورافشانى بود. مردم هدایت شدند و آن کار انجام گرفت. بعداً این حرکت، سلسله حرکاتى را به‌وجود آورد. اگر اراده‌اى که شما کردید با اراده‌ى بعدى شهرهاى دیگر - مردم تبریز، مردم یزد، مردم قزوین، مردم تهران، مردم مشهد و مردم مناطق دیگر - همراه نمى‌شد، اثرى را که باید ببخشد، نمى‌بخشید. اینها سنّتهاى الهى است. اینها حکمت الهى در زندگى بشر است. در نوزدهم دى، کار بزرگى انجام شد. همه هم شرکت کردند. رهبرىِ معظّم و ملهمِ من عندالله هم بالاى سر این کار، مردم را قدم‌به‌قدم هدایت کرد. خداى متعال هم آن‌طورى که در قرآن وعده داده است: « ولینصرنّ الله من ینصُره »( ۲ )، نصرت خودش را شامل حال این ملّت کرد. چه اتفاقى افتاد ؟ اتفاقى که اگر امروز نسبت به هر یک از کشورهایى که وضع مشابه آن روز ما را دارند، فکرش را بکنید، خواهید دید چقدر عجیب و بزرگ و باور نکردنى است. یک نظامِ اُختاپوسىِ فاسدِ مفسدِ وابسته‌ى ضدّمردمىِ ضدّدینى که با هر چه رنگ و بوى دین داشت مخالفت مى‌کرد و با هر چه رنگ و بوى دشمنان خارجى - و در این اواخر، امریکاییها - را داشت، موافق و دلباخته بود، بر این مملکت حکومت مى‌کرد. ثروت این مملکت - آن مقدار که عُرضه داشتند استخراج کنند - صرف شکمها و عیش و لذّت خود و رفقاى خارجى و نوکران و عوامل و دوروبریها

«4»