بیانات و مکتوبات 1374


توصیه‌ی دوّم، چیزی است که آن هم برای جامعه‌ی ما بسیار مهم است؛ من نامی که برای آن منظور خودم انتخاب کرده‌ام این است: «انضباط اقتصادی و مالی»؛ این را من از آحاد ملّت و مسئولین کشور و مأمورین دولت امسال تقاضا دارم. انضباط اقتصادی و مالی یعنی مقابله با اسراف، ریخت‌وپاش مالی و زیاده‌روی در خرج کردن و زیاده‌روی در مصرف کردن؛ این به هیچ وجه یک صفت خوبی نیست. نه اسمش جود و سخا است، نه اسمش کَرَم است، نه اسمش بزرگ‌منشی است؛ اسمش فقط بی‌انضباطی اقتصادی و مالی است. این کسانی که بیخود خرج میکنند، زیادی خرج میکنند، زیادی برای خودشان مصرف میکنند، رعایت موجودیِ جامعه را از لحاظ امکانات اقتصادی نمیکنند، انسانهایی هستند که نامی که من میتوانم روی اینها بگذارم، «بی‌انضباط از لحاظ اقتصادی و مالی» است. [با این وضع] کار این ملّت مشکل خواهد شد. اگر به آن کسانی که خرج میکنند، بگوییم شما چرا این‌قدر خرج کردی، چرا این میهمانی بیخود و بی‌جهت را با این‌همه ریخت‌وپاش درست کردی، میگوید: «آقا دارم!». آیا این دلیل کافی است که «دارم»؟ آیا این دلیل کافی است که «میتوانم خرج بکنم»؟ نه، به هیچ وجه این دلیل، دلیل قانع‌کننده‌ای نیست. به قدر نیاز باید مصرف کرد؛ به قدر حاجت بایستی خرج کرد؛ بخصوص آن کسانی که اموال عمومی را مصرف میکنند. کسانی که اموال خودشان را مصرف میکنند، این خطاب به آنها هم هست، آنها هم زیادی مصرف میکنند، بعضی پول‌دارند؛ حالا درآمدی ان‌شاءاللّه از راه حلال [دارند] ــ آنهایی که از راه حرام باشد وضعشان بدتر است ــ ولو کسانی که از راه حلال درآمدی به دست آورده‌اند، اگر در خرج کردن، در وضع زندگی، در تجمّلات بیهوده و بیجا، در ریخت‌وپاش‌ها، در اعیان‌منشی و در این امور اسراف بکنند، بی‌انضباطی اقتصادی و مالی انجام داده‌اند. اسم این، ریخت‌وپاش است، و ریخت‌وپاش بد است؛ این [کار]، زندگی دیگران را سخت میکند، هم از لحاظ روانی، هم از لحاظ واقعی؛ امکانات زندگی و اقتصادی را بیخود به هدر میدهد؛ بی‌علّت مصرف میکند. شما اینجا مبالغ زیادی موادّ خوراکی مثلاً در فلان میهمانی معمولی مصرف میکنید، در حالی که لازم نیست، و در کنار شما، در همسایگی شما، در یک محل آن‌طرف‌تر، ولو در اقصیٰ نقاط کشور، کسانی به این موادّ غذائی برای زندگی خودشان و برای قوت خود و فرزندانشان و عزیزانشان نیاز مبرم دارند؛ این کار درست است؟ پس در اموال شخصی هم، در مالی که از حلال هم به دست آمده باشد، این ریخت‌وپاش غلط است، خلاف انضباط است. آن کسانی که اموال دولتی را مصرف میکنند که دیگر بیشتر [باید مراقب باشند]. من از مسئولین امور میخواهم جدّاً در زمینه‌ی مصرف اموال عمومی، در جاهایی که اولویّت ندارد ــ ولو ممکن است نیاز هم باشد امّا نیاز درجه‌ی یک نیست، آنجایی که امر دایر است بین نیاز بااولویّت و بی‌اولویّت ــ خودداری کنند و در آنجایی که حاجت نیست و نیاز نیست، حتماً مصرف نشود؛ [حتّی] آنجایی که حاجت هست امّا حاجت بالاتری هم هست، مصرف نشود و این امکان مالی در حاجت بالاتر و برتر مصرف بشود. این هم توصیه‌ی امسال من است. و امیدوارم باز مسئولین کشور نسبت به این قضیّه اهتمام بورزند؛ مسئولین فرهنگی، اهتمام فرهنگی و مسئولین اقتصادی و اداری و دولتی و اجرائی، اهتمام اجرائی به این قضیّه بورزند.

«8»