اگر بتوانیم اخلاق را اخلاق اسلامی کنیم، فرهنگ را فرهنگ اسلامی کنیم، مردم را با خُلقیّات اسلامی پرورش بدهیم، بتوانیم صفاتی را که توانست از یک جماعت کوچک در صدر اسلام، یک ملّت عظیم و مقتدر درست کند، در ملّتمان زنده کنیم، این بزرگ‌ترین دستاورد است. این را توجّه داشته باشید که آنچه در صدر اوّل به وجود آمد، ناشی از همان چیزهایی بود که اسلام به مردم داد: دنبال علم را گرفتند، دنبال کار را گرفتند، تلاش و سعی کردند، نوآوری کردند، معرفت طبیعت، معرفت انسان، معرفت تاریخ، معرفت راه‌های زندگی، تعامل خوب و برادرانه، که اینها مربوط است به فرهنگ؛ چیزهایی است که هیچ دستگاهِ قدرتمندی بدون اینکه بتواند فرهنگ مردم را و بینش مردم را اصلاح کند و تصحیح کند، نمیتواند در یک جامعه‌ای به وجود بیاورد. عدالت اجتماعی هم همین جور است.

«9»