حالا تکلیف این حوزهی علمیّه چیست؟ در مقابل آن حاجتها و این حملهها و دشمنیها حوزهی علمیّه باید چه کار کند؟ پاسخ این است که حوزهی علمیّه باید از امکاناتی که دارد استفاده کند و به احسن وجه و اتقن وجه خودش را بسازد. یک ذرّه از امکانات حوزهی علمیّه ــ که عمدهی امکان حوزهی علمیّه هم امکان نیروی انسانی است ــ باید هدر نرود. یک ساعت درس یک طلبه یا یک استاد بایستی زائد و بیفایده و غیر ناظر به آن نیازها نباشد. در حوزه باید طلبهای که درس میخواند، در جهت سد و رفع یکی از این حاجات و یکی از این نیازهایی باشد که گفته شد: یا برای داخل یا برای خارج یا برای تألیف یا برای تدریس یا برای تعلیم یا برای تحقیق؛ در یک جهت معیّن باید سِیر کند و حرکت بکند. بحمداللّه در این چند سال اخیر کارهای بسیار مهمّی در این زمینه انجام گرفته است. بنده لازم است که از شورای عالی حوزهی علمیّه و دستگاه مدیریّت حوزهی علمیّهی قم تشکّر بکنم. خیلی زحمت کشیدهاند، خیلی تلاش کردهاند لکن آنچه باقی مانده و نشده است، نسبت به آنچه شده است، چند برابر بیشتر است. من میگویم این حرکت نباید کُند بشود؛ این حرکت باید روزبهروز سرعت و استقامت و صحّت پیدا بکند. اگر یک جا اشتباه است، تصحیح بشود؛ اگر یک جا کُند است، تسریع بشود.