بیانات سال 1374
آقایان! من از آدمهایی نیستم که مرتّب هر چیزی که مطرح میشود، مقایسه کنم با بیگانهها، سرکوفت به خودی بزنم؛ این را بدانید؛ بنده معتزّ39 به حقایقی هستم که در جامعهی خود ما هست؛ بنده هیچ قائل نیستم که حالا دیگران پیش رفتهاند [و ما نه]، امّا یک چیزهایی هست که انسان میبیند که در دنیا چگونه عمل میکنند. کلیسا از لحاظ علم دین صفر است ــ البتّه در بین کشیشها کسانی هستند که پروفسورند در رشتههای گوناگون، مثلاً بیولوژی خوانده؛ خب بیولوژی علمی نیست که به روحانیّت کاری داشته باشد، [امّا] رفته خوانده؛ گیاهشناسی خوانده؛ در این مکتشفین معروف، تعدادی هستند کشیشند؛ ریاضی خوانده، فرض بفرمایید تاریخ خوانده، از اینها هستند ــ کلیسا دارای علم دین به صورت مدوّنِ عمیقِ استدلالی نیست، در عین حال از لحاظ تبلیغی جلو هستند. بسیاری از فیلمها را ساختند که ظاهرش هم نشان نمیدهد امّا تبلیغ مسیحیّت است. حتّی دوستان خود ما، در تلویزیون خود ما، ایّام ژانویه که میشود ــ ایّام کریسمس ــ به مناسبت اینکه حالا عدّهای از هممیهنان ما مسیحی هستند، روی ملاطفت و مجاملهی40 با آنها، چند مورد از این فیلمهای مسیحی و کلیسا و مانند اینها را پخش میکنند. بنده نگاه کردم، دیدم اغلب اینها تبلیغ کلیسا است و آن که گذاشته نفهمیده، امّا کسی که میبیند فیلم را، متأثّر میشود؛ تأثیر میگذارد. یک کشیشی را نشان میدهد در یک چهرهی نورانی با کارهای فلان؛ البتّه همهجور کشیش داریم ــ بنده بیاطّلاع نیستم؛ کشیش خوب، کشیش بد ــ امّا غرضم تبلیغات است که ما نداریم.