حوزه نارسایی‌های آشکاری دارد که این نارسایی‌ها حاکی از عیوب موجود در حوزه است. اوّل ببینیم این نارسایی‌ها را قبول داریم یا نه. یکی از این نارسایی‌ها، عدم گسترش کمّیِ متناسب روحانیّت است. درست است که الان روحانیّت نسبت به آن وقت‌ها فرمودند که مثلاً ده برابر یا به اعتباری صد برابر شده است امّا در عین حال هنوز ما گسترش کمّیِ لازم را نداریم؛ یعنی مسجدی که روحانی ندارد، دِهی که روحانی ندارد، کارخانه و سربازخانه‌ای که روحانی ندارد، کشوری در خارج که مسلمانانش روحانی ندارند، کرسی‌ای که استاد ندارد، دانشگاهی که استاد لازم را از روحانیّون ندارد، زیاد داریم. بنابراین همین حجم عظیمی هم که امروز مشاهده میکنید، از لحاظ کمّی، گسترش لازم را ندارد؛ این نارساییِ آشکاری است، کسی نمیتواند منکر بشود. میتوانیم منکر بشویم و بگوییم نخیر، همه‌جا روحانی به قدر کافی دارد؟ خب می‌بینیم که ندارد، چه کسی است که نبیند این را؟

«17»