همهی راز تداوم معارف انبیا که شما از اوّل سلسلهی انبیا تا آخر ملاحظه میکنید که کلمهی توحید و فضایل و ارزشهای دینی به وسیلهی اینها تکرار شد ــ که حرف همهی آنها بود و همین معارف، امروز دنیا را گرفته است؛ امروز شما هر چه در هر جای دنیا نگاه میکنید معارف انبیا را میبینید و وجود دارد؛ در حالی که از آخرین پیغمبر تا حالا چهارده قرن گذشته است، قبل از آن هم تقریباً همهی انبیا را بجز تعداد معدودی قلعوقمع کردند امّا معارف اینها باقی است؛ موسیٰ را آنهمه زجر کردند، معارفش تا امروز باقی است؛ عیسیبنمریم را آنجور مورد تعقیب و فشار قرار دادند، معارفش تا امروز باقی است ــ این است که انبیا از میدان در نرفتند؛ شکستِ یکی، تجربه برای دوّمی نشد که نرود به مصاف باطل؛ این نکتهی مهمّی است. تقریباً همهی انبیا مگر یک تعداد کمی، ضربه خوردند از طرف دشمنانشان در زمان خودشان، در عین حال نتیجهی کارِ این مجموعهای که یا کشته شدند یا زندان شدند یا زندهزنده ارّه شدند یا سوزانده شدند و آنهمه شکنجه کشیدند از قدرتمندان زمان خودشان، این است که امروز دنیا زیر پرچم معارف انبیا (علیهم السّلام) است. هر جای دنیا شما بروید، میبینید که معارف انبیا مطرح است. همهی این اخلاقیّات خوب، همهی این نامهای زیبا [مثل] عدالت، صلح و مانند اینها، تعلیمات انبیا است و باقی است؛ رازش همین است: خسته نشدن، از میدان در نرفتن. در دوران امام حسین (علیه السّلام) و آن بخشی از تاریخ اسلام که اینقدر فاجعهآفرین است، این اصل وجود نداشت. به خاطر اینکه اینها پیوند با هم نداشتند، ارتباط نداشتند، زود احساس شکست میکردند، زود خسته میشدند، میدان را خالی میکردند، دشمن هم جلو میآمد؛ بدیهی است.