بیانات سال 1374
به هر حال این یک سنّت هزارساله است؛ یا اگر قبل از این هزار سالی که حوزههای علمیّه و جامعهی روحانیّت شیعه تشکیل شده است، مورد مطالعه قرار بگیرد، در قبل از آن هم ما تبلیغ را در میان برجستگان و زبدگان علمی شیعه مشاهده میکنیم؛ لکن آنچه روشن و مدوّن است و میتوانیم با نام و نشان از آن یاد کنیم، همین مدّتی است که حوزههای علمیّه به وجود آمد. در زمان سیّد مرتضیٰ (رضوان اللّه علیه) و شیخ طوسی (رحمه اللّه تعالیٰ) فقهایی، علمای بزرگی از حوزهی بغدادِ آن روز یا بعد، حوزهی نجفِ آن روز اعزام میشدند به مناطق مختلف اسلامی و در آنجا سکونت میکردند برای تبلیغ و برای بیان احکام. منطقهی حلب و شامات و بزرگانی که در آنجا هستند، در حقیقت از برکات اعزامهای این بزرگانند که اینها را از نجف و بغداد فرستادند و اعزام کردند؛ آن هم در آن سطح عالی؛ [در سطح] مجتهدین بزرگ، که آثار علمیشان تا امروز هم مورد استفاده است.