من مطلب را این‌جور میخواهم عرض بکنم که انقلاب بزرگ اسلامی ایران حقیقتاً یک انقلاب استثنائی بود. خب، انقلابهای دیگری را، هم در تاریخ خوانده‌ایم و دیده‌ایم، هم در زمان خودمان مشاهده کرده‌ایم ــ ای کاش که شما مردم عزیزمان با این کتابها و نوشته‌ها بیشتر اُنس میگرفتید تا آنچه را من میخواهم برای شما عرض بکنم در یک کلمه، خود شما در کتابها و تفاصیل مطالعه میکردید، که جای آن را چیزی نمیگیرد ــ این انقلاب واقعاً با انقلابهای دیگر فرق داشت؛ هم در چگونگی به وجود آمدن این انقلاب، هم در انگیزه‌ی به وجود آمدن حرکت مردم. مثلاً [آن را] مقایسه کنیم با انقلاب اکتبری که ماجرای هفتاد هشتاد ساله‌ی کمونیستی از آن به وجود آمد. خب ببینید آن انقلاب و آن شورش مردمی با چه شعارهایی و چه جوری به وجود آمد، این چه جوری به وجود آمد؛ آن چه کارهایی انجام داد، چقدر فاجعه‌آفرینی شد، اینجا چه جور بود؛ اصلاً تفاوت از زمین تا آسمان است. حالا اینکه مقایسه‌ی با انقلابهایی است که مردمی هستند ــ چون آن انقلاب هم مردمی بود؛ یا انقلاب کبیر فرانسه قبل از آن ــ انقلابهایی که اسمش انقلاب است [امّا] در واقع یک کودتای نظامی بود که هیچ؛ اصلاً نمیشود مقایسه کرد این دو را با هم. خیلی انقلاب عجیبی است این انقلاب ما از جهت عظمت، از جهت سلامت، از جهت طهارت، از جهت دوری و اجتناب از گمراهی‌ها و فاجعه‌آفرینی‌هایی که در شورشهای مردمی همه‌جا دیده میشود، از جهت استمرار این انقلاب، از جهت توانایی‌ها و اقتدارِ این انقلاب و کارهایی که انجام داد.

«22»