دیگر هیچ گونه اعتماد و وثوقی - نه وثوق سیاسی، نه وثوق در ارتباطات دوجانبه - به دولت آلمان ندارد. ملت ایران در حقیقت نسبت به آلمانیها سلب اعتماد شد. این، چیز خیلی مهمّی است.

اگر این قضیه برای انگلیسیها در ایران پیش میآمد، انگلیسیها چیزی از دست نمیدادند؛ چون ملت ایران هیچ وقت به انگلیسیها اعتمادی نداشته است. الان هم شما هر چیز بدی که در کشور پیدا کنید، هر حرکت بد و هر کار زشتی که مشاهده نمایید، میگویند این کار انگلیسیهاست. انگلیسیها به خاطر طول مدت استعمارشان و از بس که در ایران فساد کردند، در این جا بدنامند. بنابراین، اگر انگلیسیها بودند، چیزی را در این قضیه از دست نمیدادند. آلمان، این طوری نبود. مردم و دولت ایران، به صداقت آلمان نوعی اعتماد داشتند. البته به نظر من، همان هم ناشی از یک زودباوری بود و نباید این کار میشد. این اعتماد هم اعتماد درستی نبود؛ اما حالا ثابت شد. آلمانیها بدانند که امروز ملت ایران، به صداقت آنها دیگر هیچ اعتمادی ندارد.

دولت هم البته آنچه را که لازمه حکمت و اعتزاز این ملّت است، در این زمینه عمل میکند و باید عمل کند. آنچه را که مصلحت ملت است، همراه با عزّتی که مناسب این ملت است، باید با توجّه و دقّت دنبال کند و هیچ گونه عجله‌ای به خرج ندهد. هیچ احساس احتیاجی نکند، که بحمدالله نمیکند. ما به کسی احتیاج نداریم. این ملت، ملتی با شصت میلیون