معنای این نیست که درِ استفاده از خارج از مرزها را ببندیم. این که معقول نیست؛ هیچ کسی هم به این کار دعوت نمیکند. در طول تاریخ، افراد بشر از همه استفاده کرده‌اند؛ اما فرق است بین تبادل فکر و اندیشه و داراییها میان دو موجود همسان و هموزن و همقدر، و دریوزگی یک موجود از موجود دیگر از راه التماس و اعطای به او همراه با تحقیر. این، آن چیزی است که کم و بیش تا قبل از انقلاب بوده است.

بایستی کشور را به آن پایه‌ای که لازم است، برسانید. این، مسؤولیتِ عظیمِ نسلِ جوانِ روشنفکرِ تحصیلکرده این کشور است و شما برادران و خواهرانی که در این دانشگاه تحصیل کرده‌اید، تصوّر من این است که در این زمینه بار سنگینتری بر دوش دارید و ان‌شاءاللَّه توفیقات بیشتری هم خواهید داشت.

من البته امروز هدفم بیشتر این بود که در جمع شما باشم؛ قصد این نداشتم که لزوماً مطلبی را در این‌جا مطرح کنم و درباره آن بحث نمایم. فکر میکردم که میشود با شنیدن سؤالات شما و پاسخگویی به آنها، ساعتی را در جمع شما بود. برای من، همین امر، بسیار شیرین و لذّتبخش است؛ لیکن به‌نظرم رسید که بحثی را که طرح آن در وضع کنونی کشور مفید هم هست، در این‌جا مطرح کنم. یادداشتهایی کرده‌ام که به طور اجمال به شما عرض میکنم.

دو نکته در باب مسأله « آزادی » مطرح است. امروز بحث « آزادی » در مطبوعات کشور و در بین افراد صاحب‌نظر، بحث رایجی است. این پدیده