به اصطلاح حالت طوطیواری خارجش نکنیم، یک چیز کسالت‌آوری میشود؛ یعنی آدم باید بلند شود وضو بگیرد و برود یک کاری را که نمیداند چیست، انجام دهد. اما اگر معانی این کلمات را بفهمید، آن وقت خواهید دید که نماز اصلاً کسالت‌آور نیست؛ بلکه شوق‌آور است و انسان به سوی نماز میشتابد. آن وقت « حىّ علی الصّلوة »^[1] - بشتاب به نماز - واقعیت پیدا میکند.

البته من نمیگویم که در سرتاسر نماز معانی آن را بفهمید - این کارِ خواص و اخصّ خواص است؛ ما هم شاید نمیتوانیم آن گونه بفهمیم - اما حدّاقل بخشی از نماز را با توجّه بخوانید؛ یعنی بدانید با چه کسی حرف میزنید و معنای آن کلماتی که میگویید، بدانید. من در روایت خواندم که وقتی نزدیک ظهر یا نزدیک مغرب میشد، پیامبر به بلال میگفت: « ارحنا یا بلال »؛^[2] ای بلال ! ما را آسوده کن. آسوده کردن، یعنی آن حالت آرامش را به ما ببخش؛ یعنی اذان بگو؛ اذان بگو که نماز خوانده شود. به هر حال خواهش میکنم که این توجّه به نماز را داشته باشید.

خداوند ان‌شاءاللَّه همه شما را حفظ کند و در میدانهای گوناگون زندگی موفّقتان بدارد. میبینم که از قشرهای مختلف جوانان در این‌جا جمع شده‌اید. همه‌تان هم جوانید، همه‌تان هم آینده دارید، همه‌تان هم ان‌شاءاللَّه میتوانید در اعتلاء و عزّت و درخشش حقیقی این کشور و این