جواب داد. تا آن روز، همیشه کشور و ملت ما گیرنده فرهنگ غرب بود؛ اما به برکت اقدام امام، جریان فرهنگی دو سویه شد؛ یک جریان فرهنگی هم از سوی مرکز ما - یعنی از سوی جامعه اسلامی - به سمت بیرون این جامعه به حرکت درآمد؛ آن‌چنان شد که سران استکبار را بارها و بارها به وحشت انداخت و تا امروز هم آن را تکرار میکنند؛ البته این روزها کمتر. فریاد میکردند که شما میخواهید انقلابتان را صادر کنید؛ در حالیکه ما انقلابمان را بسته‌بندی نکرده بودیم تا به جایی صادر کنیم ! معنایش همین جریان این سویه فرهنگی بود که به کشورهای اسلامی و حتّی به غیر کشورهای اسلامی میرفت و انسانها را بیدار و متوجّه میکرد.

من در زمینه اقتصادی هم یک جمله بگویم: اگر ما در زمینه اقتصادی و در زمینه تشکیلات اداری هم توصیه اسلام را دقیقاً عمل میکردیم، یقیناً وضعمان بهتر از این بود. ما آنچه را که در زمینه‌های اقتصادی عمل کرده‌ایم، متأسفانه یک نسخه مخلوط است. چیزهایی از اسلام در آن هست؛ اما مخلوط دارد. آن بخشِ مخلوط شده، برای ما هرگز خیری به‌بار نیاورده است. امروز نظرات اقتصادی غربی که تا اندکی قبل جزو مسلّمات محسوب میشد، مورد مناقشه خود غربیها قرار میگیرد. واقعاً تقصیر ملتها چیست ؟ تقصیر ملتهایی که به‌وسیله

«18»