که ما بتوانیم گناه نکنیم. البته دعا کردن خوب و لازم است و میکنیم؛ اما گناه نکردن، به اراده انسان احتیاج دارد. باید تصمیم بگیرید که گناه نکنید و وقتی تصمیم گرفتید، این کار بسیار آسانی خواهد شد. اجتناب از گناه، چیزی است که مثل یک کوه در چشم انسان جلوه میکند؛ اما با تصمیم، مثل یک زمین هموار میشود. در ماه رمضان، بهترین فرصت است که همه این را تمرین بکنند. روایت دیگری از فاطمه زهرا سلام‌اللَّه‌علیها نقل شده است که فرمود: « ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه ( ۷ )»؛ انسان از روزه چه بهره‌ای خواهد برد، اگر زبان و گوش و چشم و جوارح خود را از گناه باز ندارد ؟ در یک روایت نقل شده است که زنی به خدمتکار خود اهانت کرد. ظاهراً آنها در همسایگی پیامبر، یا مثلاً در سفری همراه آن حضرت بودند. پیامبر اکرم طعامی در دستشان بود، به او تعارف کردند و فرمودند: از این بخور. آن زن گفت من روزه‌ام. نقل شده است که پیامبر به او این‌طور فرمودند: « کیف تکونین صائمه و قد سببت جاریتک »؛ چطور تو روزه‌ای؛ در حالی که به خدمتکار خودت دشنام داده‌ای ؟ « انّ الصوم لیس من الطعام و الشّراب ( ۸ )»؛ روزه فقط این نیست که از خوراک و نوشیدنی اجتناب کنید. « و انما جعل‌اللَّه ذلک حجابا عن سواهما من الفواحش من الفعل والقول » ( ۹ )؛ خدا خواست که انسان روزه‌دار به سراغ گناهان و آلودگیها نرود؛ و از جمله این گناهان، گناهان زبان است؛ بدگویی و اهانت به دیگران است.

«6»