اشخاص فاضل، اهل تحقیق، هوشیار و با استعداد حضور دارند. چنین دستگاهى با این عرض و طول و عمق، با این کمّ و کیف، باید دستگاه برنامهریزى مداوم داشته باشد. البته روزى که ما این عرایض را کردیم، با امروز فرق کرده است؛ یعنى امروز در اغلب حوزهها یا همهى حوزهها - بخصوص در حوزهى علمیهى قم - حقیقتاً پیشرفتهایى دیده مىشود. دستگاه مدیریّت هست، برنامهریزى مىکنند؛ لیکن این برنامهریزیها متناسب با این حجم عظیم و این کیفیّت عظیم نیست.
اگر امروز ما بخواهیم بدانیم که براى قم با این ظرفیت، چگونه برنامهریزىاى لازم است، باید نگاه کنیم به دنیا؛ باید نگاه کنیم به نیاز عالم؛ باید نگاه کنیم به بروز و ظهور روزبهروز و دمبهدمِ افکار و نظریات و حرفها و مسائلى که در ارتباط با مسائل حوزههاى علمیه است؛ نه در فنون و علومى که مستقیماً ربطى به حوزههاى علمیه ندارد؛ نه، دربارهى همین مسائلى که مستقیماً مربوط به حوزههاى علمیه است. در دنیا بهطور مداوم حرفهایى به وجود مىآید - در باب اخلاق، درباب حقوق، در باب فلسفه، در باب فلسفهى دین، در باب مسائل کلامى