روشنی دارد که میتواند خودش را به آن جا برساند؛ با تلاش و سعی و کوششی که همه بکنند.

خوب؛ حالا راه‌حل چیست ؟ ما برای این قضیه راه حل داریم. این راه‌حلهایی که ارائه میشود، راه حل نیست. فلسطین در پنجاه سال اخیر یک مسأله مهمِ‌ّ دنیا و خاور میانه بوده است. برای این‌که این مسأله مهم و این مشکل بغرنج حل شود دو نوع راه‌حل همیشه پیشنهاد شده است: یک راه‌حلِ‌ّ غلط، یک راه‌حلِ‌ّ درست. راه‌حلِ‌ّ غلط این است که با همین غاصبی که نه به ارزشهای انسانی پایبند است و نه به قوانین بین‌المللی، و به قطعنامه‌های سازمانهای بین‌المللی گردن نمینهد، مذاکره کنند و با او به یک نقطه توافق برسند. این راه‌حل، راه حلِ‌ّ غلطی است؛ این به هر شکلش ظاهر شود غلط است. اسرائیل نشان داده است که به هیچ امضای خود پایبند نیست؛ اگر توافق هم بکنند، امضاء هم بکنند، پایبند نمی‌ماند. بزرگترین و قویترین استدلال بر این معنا هم همین وضع امروز رام‌اللَّه است. خوب؛ خودشان نشستند در اسلو امضا کردند؛ حکومت خودگردان را به رسمیت شناختند. حالا بفرمایید؛ این رفتاری است که با حکومت خودگردان و با طرف مذاکره‌شان - یعنی یاسر عرفات - انجام میدهند. اینها به امضای خودشان پایبند نیستند. هر امضایی که طرف مقابل به اینها بدهد، پایشان را روی آن امضاء میگذارند یک قدم جلو میآیند. طبیعتشان این است. این راه حل، راه حلِ‌ّ درستی نیست. البته من این مطلبی که میگویم، طرفِ خطابم کسانی نیستند که میخواهند به هر قیمتی شده، این غدّه سرطانی را حفظ کنند. آنها این حرف را قبول نمیکنند؛ ما این را میدانیم. لکن طرفِ خطاب من،