بقیه ادیان، مقدّمه ورود این دین در معرض اندیشه بشریّت بود - « انتم الاعلون » - به خاطر این‌که این ایمان در اختیار شماست؛ از این باید استفاده کنید. همین ایمان است که میتواند قدرتهای شیاطین و فراعنه را خرد کند و در هم بشکند؛ همچنان‌که شکست. روزهای ظهور اسلام، چه کسی خیال میکرد جمع معدودِ مظلومِ کم‌قوتّی در یک گوشه مکه، به برکت این آیات الهی بتوانند بزرگترین تمدّن زمان خود را به‌وجود آورند و مدنیّت بشری را ارتقاء و رشد دهند و این قلمرو عظیم و این رمعه وسیع را به‌وجود آورند و این‌طور در عمود زمان، با عزّت و افتخار باقی بمانند ؟ عدّه‌ای خیال میکردند به‌زودی همه چیز از بین خواهد رفت: « ﴿الظّانین باللَّه ظنّ السّوء ﴾ »؛^[1] خیال میکردند پیغمبر در هر یک از حوادثی که برایش پیش آمد، موفّقیتی به‌دست نخواهد آورد: « ﴿بل ظننتم ان لن ینقلب الرّسول و المؤمنون الی اهلیهم ابدا ﴾ ».^[2] « ﴿و ظننتم ظنّ السّوء و کنتم قوماً بورا ﴾ »؛^[3] آنهایی که به خدای متعال سوءظن دارند؛ آنهایی که اهمیت و ارزش گوهر گرانبهای دین را نمیدانند، همان « قوماً بورا » هستند؛ ما مسلمانان نباید به آن‌جا برسیم. قرآن میتواند انسان را هدایت کند؛ از انسانِ « لفی خسر » برساند به انسانی که « ﴿انّک کادحٌ الی ﴾