دانشگاه غیرپزشکی - این است: شما به عنوان کسانی که از استعداد و تواناییهای خوب برخوردارید، اما از قافله علمی عقبید، راهی را پیدا کنید؛ کاوشگر و پژوهشگر و مطالبه کننده چیزهای ناشناخته باشید و این روحیه را در دانشگاهها زنده کنید؛ « کم ترک الاوّل للاخر ( 1 )». خیلی چیزها هست که تاکنون کشف نشده، ولی ناگهان یک نفر آنها را کشف میکند. عرض کردم کشف جدید و شناختن راه جدید، لزوماً مبتنی بر این نیست که ما از پیشرفته‌ترین فناوری در دنیا برخوردار باشیم تا کسی بگوید ما این را نداریم؛ نخیر، میتوان در بخشهای مختلف، این توقّع را از خود و جامعه علمی داشت.

نکته دیگر، درباره دانشجویان است. من خلأیی را در ارتباط استاد و دانشجو مشاهده میکنم که این خلأ باید به وسیله شما پُر شود. دانشجوی ما در محیط علمی ضمن این که علم میآموزد، میتواند خیلی از درسهای غیر آن علمِ مورد نظر را هم از استاد بیاموزد و فراگیرد. از جمله آنها، غرور ملی، علاقه‌مندی به میهن، دلبستگی به آینده کشور و افتخار به تاریخ و گذشته کشور است. اینها عواملی است که میتواند در یک جوان دانشجو تأثیرات بسیار عمیق و مثبتی بگذارد.

البته من در صدد انکار عوامل گوناگونی که ممکن است جوانی را دلسرد یا مأیوس و دلخسته کند، نیستم - اینها هم عواملی است در جای خود محفوظ - اما این بخش هم نادیده گرفته نشود که استاد در کلاس درس میتواند دانشجوی خود را متدیّن و معتقد به دین بار بیاورد؛ چنان‌که میتواند ملحد و منکر همه مقدّسات هم بار بیاورد؛ ولو کلاس،