که خسارتدیدهی زلزله نیست، پیش خدا یکسان باشند؛ نه، خدا به او اجری میدهد، که به این نمیدهد. نکتهی دوم که اشاره کردیم، این است که همهی مصایب دنیا میتواند نردبانی باشد برای پیشرفت یک انسان و یک ملت. در دوران جنگ و دفاع مقدس، اطراف این کشور را بستند؛ راههای علم و معرفت و فناوری و محصولات مورد نیاز را بر روی ما بستند؛ گلولهی معمولی و سلاح معمولی به ما ندادند؛ اما ملت ما از این تنگنا و سختىِ بزرگ برای پیشبرد خود استفاده کرد. امروز دنیا در واهمهی سلاح اتمی ملت ایران است. ما دنبال سلاح اتمی نیستیم؛ اما ظرفیت و قابلیت ملت ایران به آنجا رسیده است که دنیای مدرن و دنیای دارندهی سلاحهای مخرب و وحشتناک و دارندهی سلاح اتمی، از ملت ایران، از جوانان ایران و از دانشمندان ایران در واهمه است؛ این خیلی پیشرفت است؛ این پیشرفت را چگونه و از کجا بهدست آوردیم ؟ ملت ایران توانست از آن تنگناها و سختیها و مصیبتها به عنوان نردبانی استفاده کند و خودش را بالا بکشد، و کشاند. قدرتهای استکباری خیال میکنند کلید خوشبختی و بدبختی ملتها دست آنهاست. البته اگر ملتی خودش را رها کند، همینطور است. اگر ملتی عزم و اراده را شعار خود نسازد، همینگونه است؛ کمااینکه ملتهای مسلمانی را دیدیم که ارادهی خودشان را به کار نگرفتند؛ لذا