گرفتاریهای شخصی و مسائل بی ارزش خودشان بودند که اصلاً از اینکه در دنیا چه دارد می گذرد، خبر نداشتند. رنسانس چه بود ؟ چطور به وجود آمد ؟ چرا به وجود آمد ؟ نتیجه اش چه شد ؟ اصلاً این قضایا را تا دوران فتحعلی شاه و بعد از آن ملتفت نبودند ! بعد که جنگ ایران و روس شد و دستگاه قاجاری به واسطه ی سلاحهای پیشرفته ی روسها - که آن روز از امکانات جدید و سلاحهایی که برای خودشان ساخته بودند، بهره بردند - تو دهنی محکمی خورد، تازه کسانی را به اروپا فرستادند و سفرای اروپایی هم که در ایران زندگی می کردند، دست و پایی باز کردند. پیغام آورها و مأموران ویژه ای هم برای زمینه سازی نفوذ سیاسی به ایران گسیل شدند و با روشهای خودشان به ایران آمدند. اولین کسانی که با موج به اصطلاح مدرنیته مواجه شدند، چه کسانی بودند ؟ شاهزاده ها، رجال دربار قاجاری و شخصیتهای متنفذ سیاسی آن روز. عامه ی مردم که خبری نداشتند، علما که اطلاعی نداشتند و دیگران که چیزی نمی دانستند. اینها هم به جز خیلی افراد معدود، عموماً - تقریباً می شود گفت بدون استثنا - در مواجهه ی با این فرهنگ و پیشرفتهای غربی مات و مبهوت شدند؛ دست و پای خودشان را گم کردند و نتوانستند ذهن و عقل خودشان را به کار بگیرند و از پیشرفت طرف مقابل، به فکر پیشرفت خود بیفتند. نتیجه چه شد ؟ نتیجه این شد که در دوران مشروطیت و بعد از استقرار آن، روشنفکرهای درجه ی اول ما عقیده شان این شد که اگر ایران بخواهد پیشرفت کند، باید از فرق سرتا پا غربىِ کامل بشود ! این، یعنی تقلید محض. و همین طور هم عمل کردند و این روند تا حکومت پهلوی ادامه داشت.