سال‌های طولانی با مجالس مختلف و با نمایندگان مختلف است. به نظر ما همین چند نکته‌ای که در آنجا عرض شد، نکات اساسی است که من حالا بعضی از آن‌ها را در حدی که الان شما خسته نشوید و حوصله به خرج دهید، عرض می‌کنم.

یک نکته را ما قبلاً به صورت زیربنایی مشخص کنیم که این قضیه‌ی نمایندگىِ از مردم در تفکر اسلامی، ریشه‌ی بسیار عمیقی دارد. قضیه‌ی این نمایندگی، قضیه‌ی پیروی کردن از عرف متداول دنیا و چون حالا در دنیا انتخابات هست، دمکراسی هست، ما هم برای اینکه از دنیا عقب نمانیم، نیست؛ مثل بعضی از این کشورهایی که میبینید یک صورت دمکراسی‌ای درست می‌کنند، یک چیزی به اسم مجلس تشکیل می‌دهند که هیچ حقیقتی هم ندارد، یا همان جاهایی هم که حالا انتخاباتی هم هست، همین‌طور است.

مبنای فکری ما از آن قبیل نیست. ما یک مبنای روشنی داریم. در بینش اسلامی، ولایت متعلق به خداست؛ یعنی هیچ احدی بر دیگری ولایت ندارد. این که زیدی که بنده باشم، به عمروی که شما باشید، بگوید آقا شما باید آنجور که من می‌گویم عمل کنید؛ نه، این را در اسلام نداریم.

هیچکس بر کس دیگری ولایت ندارد. ولایت مال خداست. اگر خدای متعال برای این ولایت مجرایی مشخص کرد و روشن کرد، این مجرا