احساس میکند که کار بزرگ است، کار باارزش است، کار دارای تأثیر اجتماعىِ کلان است، انگیزهاش بیشتر میشود. به هر حال آن چیزی که از بین میرود، همین گذران روزانهی ما و شماست. خوبش، بدش، بر طبق وظیفهاش، خلاف وظیفهاش، صوابش، اینها از بین میرود. طبیعت عالم، طبیعت زوال است؛ « العالم متغیّر ». آنچه که میماند، اثر این کار است در دیوان الهی؛ این از بین نمیرود. « ﴿لا یعزّب عنه مثقال ذرّة ﴾ »؛[1] به قدر سنگینی یک ذره - حالا ذره چه به معنای ذرات غبار منتشر در هوا، چه به معنای مورچه - از دید محاسبهی الهی مخفی نمیماند. دوربینهای مخفىِ الهی ذره ذرهی اعمال ما را نگاه میکنند و میسنجند؛ و سختترش این است که بر دلهای ما هم تسلط دارند. دوربین مخفی فقط توی ساختمان و توی محیط کار و داخل خانه و اینها نیست؛ توی دل ما هم یک دوربین مخفی هست. آنچه بر دل ما میگذرد، آنچه بر ذهن ما میگذرد، آنچه در خلوات انجام میدهیم، همه بدون هیچگونه کم و زیادی منعکس است و در روز قیامت اینها آشکار میشود؛ « ﴿فمن یعمل مثقال ذرّة خیرا یره. و من یعمل مثقال ذرّة شرّا یره ﴾ »[2] ظاهر آیه این است که این عمل تجسم پیدا میکند و انسان خود آن عمل را میبیند. عمده این است که این