« شهر الطّهور ». طهور یا به معنای پاک کننده است - یعنی ماهی که در آن، عنصر پاک کنندهای وجود دارد که به انسان طهارت و پاکیزگی میدهد - یا به صورت مصدر ذکر میشود؛ یعنی شهر پاک شدن از آلودگیها و از آلایشها. « شهر التّمحیص ». تمحیص یعنی خالص شدن. فلز قیمتىِ آمیختهی با فلزهای ناهمذات را وقتی که در کوره میگذارند - مثلاً طلا را - این را تمحیص میگویند. یعنی جدا کردن ذات پاکیزهی انسانی از ناخالصیها و ناپاکیها. اینها خصوصیاتی است که دربارهی این ماه ذکر شده است. به نظر انسان اینجور میآید که ماه رمضان در بین ایام سال و ماههای سال، حکم اوقات نماز را دارد در شبانهروز. یعنی همان طوری که در شریعت مقدس اسلامی برای ما که محصور و محدود به عوامل ماده هستیم، یک فرصتهائی گذاشته شده است که آن فرصتهای نماز است - وقت صبح، وقت ظهر، وقت عصر، وقت مغرب، وقت عشا، یک زنگ بیدارباش است، یک خلوت دادن به خود برای ایجاد نورانیت در دل و نفس است؛ ساعات نماز را در شبانهروز برای ما قرار دادند، برای اینکه غرق نشویم؛ از اسارت ماده یک لحظهای بیرون بیائیم، نفسی تازه کنیم، به یاد معنویت بیفتیم، یکسره غرق در مادیات نباشیم - به نظر میرسد که در دورهی سال هم ماه رمضان یک چنین وضعیتی را دارد؛ نفسکش روح انسانی و روح ملکوتی انسان است؛ فرصتی است که با این ریاضت طولانی یکماهه، نفس از تختهبند عوامل مادی که ما را احاطه کرده