بیانات سال 89


مضبوط و تعریف شده و از مرکز معین؛ چون امروز ارتباطات شخصی معنا و ارزشی ندارد.

یکی از خصوصیات حوزه های علمی - یعنی حوزه‌ای که بنیان آن بر علم و دانش است - این است که آراء مخالف مشهور سرکوب نمی‌شوند. البته من طرفدار این نیستم که آراء شاذه را مطرح کنند. بعضی اینجوری اند که دنبال آراء شاذ می‌گردند، اگر رأی شاذی هم در مسئله وجود نداشته باشد، کأنه یک رأی شاذی ایجاد می‌کنند؛ دنبال شذوذند. این را نمی‌خواهیم بگوییم؛ ولی آرائی هست که مشهور نیست، مورد قبول مشهور علما نیست؛ اما بالاخره رأیی است؛ نباید سرکوب کرد؛ باید باشد. بعضی از همین آراء غیر مشهور در گذشته، در دوره‌هایی به آراء مشهور تبدیل شد؛ که نمونه هایش را دیده‌اید در باب منزوهات بئر و غیرذلک رایج است، شایع است، بین همه معروف است.

در حوزه‌ی علمیه، از روشهای غیرعلمی برای رد نظر مخالف نباید استفاده شود. روش علمی چیست ؟ استدلال و پاسخگویی و جواب؛ اقناع عقلی یا لااقل استدلال. روش غیر علمی چیست ؟ تکفیر؛ تفسیق. این درست نیست. بعضی از آراء هست - چه در باب فقه، چه در باب بعضی از مسائل مربوط به معارف - ممکن است اختلافی باشد، ممکن است یک نفر نظر مخالف داشته باشد؛ نباید رد کرد به معنای تفسیق. بله، آن رأی را با چماق استدلال به شدت بکوبید - هیچ اشکالی ندارد -

«20»