میکردیم که برخی از ملتها خیلی زود به این حرکت خواهند پیوست، اما اینجور نشد. بعد از گذشت سالها، بتدریج و آرام آرام، خوب این فکر به جسم ذهن ملتها فرو رفت؛ آرام آرام ساخته شدند، ساخته شدند، تا یک وقت یک امکانی به وجود آمد. همهی حرکتهای تاریخی اینجوری است. حرکتهای تاریخی اگرچه به نظر دفعی میآید، اما هیچکدام دفعی نیست، تدریجی است؛ منتها منتظر یک نقطهی نشتر خوردن است؛ یک حادثهای پیش بیاید، یک قضیهای اتفاق بیفتد، ناگهان آن استعداد، آن نیروی متراکم شدهی فنرِ جمع شده، خودش را نشان میدهد و آزاد میکند؛ میشود مثل مصر، مثل بقیهی جاها. سی سال طول کشیده تا ما به اینجا رسیدیم. بنابراین، این حرکت، یک حرکت مهمی است. استعمارگران و قدرتگران، به معنای واقعی کلمه، از این حرکت میترسند. این شاخ و شانه کشیدنها، شلتاق کردنها و تحریمها و دعواها و تهدیدها و اینها همهاش از روی ترس است. من ادعا نمیکنم اینها از جمهوری اسلامی بالخصوص به عنوان یک دولت یا به عنوان یک ارتش میترسند؛ مسئله این نیست؛ از این حرکت میترسند؛ از این پدیدهی بیسابقه و برای آنها بکلی ناشناخته، میترسند. و این حرکت در اینجاست که هی دارد تپشش افزایش پیدا میکند، هی دمیده میشود، روزبهروز تجدید میشود. آنها از جوانهای مؤمن ما، از جوانهای عازم ما، از احساسات ملىِ در اوج ما، که همراه با معرفتِ خوب است - نمیگوئیم عالی - میترسند. امروز سطح معرفت و سطح بصیرت در کشور ما انصافاً خوب است.