نخبگان موظفند، حوزه موظف است، دانشگاه موظف است، رسانه‌ها موظفند، تریبون‌دارها موظفند؛ مدیران بسیاری از دستگاه‌ها، بخصوص دستگاه‌هائی که با فرهنگ و تربیت و تعلیم سروکار دارند، موظفند؛ کسانی که برای دانشگاه‌ها یا برای مدارس برنامه‌ریزی آموزشی میکنند، در این زمینه موظفند؛ کسانی که سرفصلهای آموزشی را برای کتابهای درسی تعیین میکنند، موظفند. اینها همه یک وظیفه‌ای است بر دوش همه. باید ما همگی به خودمان نهیب بزنیم. در این زمینه باید کار کنیم، حرکت کنیم.

بنابراین باید آسیب‌شناسی کنیم؛ یعنی توجه به آسیبهائی که در این زمینه وجود دارد و جستجو از علل این آسیبها. البته ما اینجا نمیخواهیم مسئله را تمام‌شده فرض کنیم؛ فهرستی مطرح میکنیم: چرا فرهنگ کار جمعی در جامعه‌ی ما ضعیف است ؟ این یک آسیب است. با اینکه کار جمعی را غربی‌ها به اسم خودشان ثبت کرده‌اند، اما اسلام خیلی قبل از اینها گفته است: « ﴿تعاونوا علی البرّ و التّقوی » ﴾ ، ( ۱ ) یا: « ﴿و اعتصموا بحبل اللّه جمیعا » ﴾ .( ۲ ) یعنی حتّی اعتصام به حبل‌اللّه هم باید دسته‌جمعی باشد؛ « ﴿و لا تفرّقوا ﴾ ».( ۳ ) چرا در برخی از بخشهای کشورمان طلاق زیاد است ؟ چرا در برخی از بخشهای کشورمان روی آوردن جوانها به مواد مخدر زیاد است ؟ چرا در روابط همسایگی‌مان رعایتهای لازم را نمیکنیم ؟ چرا صله‌ی رحم در بین ما ضعیف است ؟ چرا در زمینه‌ی فرهنگ رانندگی در خیابان، ما مردمان منضبطی به طور کامل نیستیم ؟ این آسیب است. رفت‌وآمد در خیابان، یکی از مسائل ماست؛ مسئله‌ی کوچکی هم نیست، مسئله‌ی اساسی است. آپارتمان‌نشینی چقدر برای ما ضروری است ؟ چقدر درست است ؟ چه