میکند، در حال خواب، در حال راه رفتن، در حال نشستن؛ « فلمّا کشفنا عنه ضرّه مرّ کأن لم یدعنا الی ضرّ مسّه »؛ وقتی مشکل برطرف شد، جوری حرکت میکند که کأنه از ما چیزی نخواسته و ما به او چیزی عنایت نکردیم؛ غفلت محض ! بعد میفرماید: « ﴿کذلک زیّن للمسرفین ما کانوا یعملون ﴾ »؛( ۶ ) یک لحن تند و توبیخ.

برادران و خواهران ! در همه حال بایداز خدای متعال کمک خواست. رابطه‌ی قلبی بین ما و خدا باید در حال آسایش، در حال راحت، در حال محنت، در حال کرب ادامه پیدا کند؛ این ضامن حرکت تکاملی انسان است، ضامن تعالی انسان است؛ این است که میتواند ما را به آن هدف اصلی آفرینش برساند. به نظر ما، این توسل و تضرع، در همه‌ی عرصه‌های حیات، به عمل می‌انجامد. اگر این توجه به خدا باشد، رکود، سکون، ناامیدی، بازگشت به عقب و توقف در عرصه‌های گوناگون حیات وجود ندارد. لازمه‌ی عمل هم « صبر » و « توکل » است. شماها مسئولان کشور هستید در بخشهای مختلف؛ کارهای زیادی برعهده‌ی شما است؛ کارهای شما، هم کار دنیا است، هم کار آخرت؛ یعنی وقتی به انجام وظیفه‌ی خود میپردازید، هم دارید دنیا را آباد میکنید، زندگی را آباد میکنید، هم دارید باطن و درون خودتان را آباد میکنید. این عمل - که هم عمل دنیائی است، هم عمل اخروی است - احتیاج دارد به دو عنصر: صبر و توکل. آیه‌ی شریفه‌ی قرآن میفرماید: « ﴿نعم اجر العاملین. الّذین صبروا و علی ربّهم یتوکّلون ﴾ ».( ۷ ) صبر یعنی پافشاری، پایداری، مقاومت، ایستادگی، هدف را فراموش نکردن. فرمود: « ﴿ان یکن منکم عشرون صابرون یغلبوا مئتین ﴾ »؛( ۸ ) در میدان نبرد، در میدان رویاروئی