ارتش جزو نیروهایی بود که وارد میدان شد و تلاش کرد؛ در هشت سال دفاع مقدّس، حضور ارتش حضور چشمگیر بود؛ در مرزبانی سالهای بعد از پیروزی دفاع مقدّس همین جور؛ در پشتیبانی از جبههی مقاومت، ارتش نقش ایفا کرده که اینها ثبت شده و در وقت خودش در آینده اینها روشن خواهد شد و اعلام خواهد شد و نوشته خواهد شد و پخش خواهد شد. ثالثاً ارتش در تواناییهای داخلی خود تحوّل ایجاد کرد؛ هم تحوّل در سازماندهی، هم تحوّل در تاکتیکهای عملیّاتی، هم تحوّل در ساخت و ساز، هم تحوّل در فکر و فرهنگ آحاد ارتشی. این روحیهی دینی، روحیهی ایمانی در دانشگاههای افسریِ ارتش جمهوری اسلامی، یک چیز بسیار برجسته و مهمّی است، آسان هم به دست نیامده؛ در طول زمان، فرماندهان مؤمن و لایق توانستهاند این سنّتها را این جور عمیق و پایدار به وجود بیاورند. جهتگیریهای ضدّدینیِ ارتش دوران طاغوت بکل ۱۸۰ درجه تغییر پیدا کرد، تبدیل شد به جهتگیریهای دینی و فرهنگی و اسلامی. نکتهی بعدی دربارهی آینده است؛ خب طبیعتِ ارتش اسلامی را دانستیم؛ موجودیّت کنونی ارتش جمهوری اسلامی را هم در چند جملهی کوتاه عرض کردیم؛ نسبت به آینده وظایفی وجود دارد. عزیزان من ! ببینید، یک ملّت آزاد یعنی چه ؟ اینکه « آزادی یکی از ارزشها است »، آزادی یک ملّت به چیست ؟ به کدام ملّت میگویند ملّت آزاد ؟ ملّت آزاد آن ملّتی است که آزادانه اراده کند، آزادانه عمل کند و منافع حقیقی و ملّی خودش را تشخیص بدهد، و با آن استقلال اراده و استقلال عمل، آن منافع را برای ملّت خودش و برای کشور خودش تأمین کند؛ این ملّت آزاد به یک چنین چیزی احتیاج دارد؛ و این خصوصیّات و این مختصّات است که یک ملّت آزاد را به ما معرّفی میکند. اگر