« یَتَدَبَّرون »، مخاطبان را و آحاد مردم را به تفکّر و اندیشه و عقل دعوت کرده. در مورد گسترش مفاهیم اخلاقی و پرورش اخلاقی هم همین بس که در چند جای قرآن در صدر اهداف بعثت، اخلاق و تزکیه را ذکر کرده: هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الاُمِّیّینَ رَسولاً مِنهُم یَتلوا عَلَیهِم آیاتِهِ وَ یُزَکّیهِم ؛( ۲ ) اوّل، تزکیه است؛ هم چنین در آیات دیگر: لَقَد مَنَّ اللَهُ عَلَى المُؤمِنینَ اِذ بَعَثَ فیهِم رَسولاً مِن اَنفُسِهِم یَتلوا عَلَیهِم آیاتِهِ وَ یُزَکّیهِم .( ۳ ) چند جای دیگر هم در قرآن هست که هدف بعثت را « تزکیه » معیّن کرده است؛ در رأس اهداف [ بعثت ]، تزکیه است. پس بنابراین اسلام این دو ارزش متعالی و بی‌نظیر را هدیه کرده به بشریّت و تحریص ( ۴ ) بر آن کرده و مؤمنینِ به خود را و به تبعِ آنها همه‌ی آحاد بشر را دعوت به تعقّل و تفکّر و تزکیه و مانند اینها کرده که این بزرگ‌ترین هدیه‌ای است که اسلام میتواند به بشریّت اعطا کند و اعطا کرده. خب چند نکته در باب بعثت را به طور اختصار عرض میکنم، بعد هم یک نکته‌ای در باب قضایای جاری روز عرض خواهم کردم.

یک نکته در باب بعثت این است که بعثت رسول اکرم اسلام، چیزی را تحقّق بخشید که به نظر محال می‌آمد، ناممکن بود؛ و آن چه بود ؟ این بود که از مردم جزیرة‌العربِ دوران جاهلیّت - که حالا عرض میکنم خصوصیّاتشان چه بود - یک امّت بافضیلت مثل امّت اسلامیِ دوره‌ی خود پیغمبر تشکیل داد؛ چنین چیزی با نگاه عرفی و عادّی محال به نظر میرسد. مردم عربستان

«2»