بیانات سال 1375
يک مطلب لازمِ کوتاهى را در باب مسئلهى مساجد عرض بکنم که ارتباط هم پيدا ميکند به عرايضى که بعداً به مناسبت ماه رمضان عرض خواهم کرد و آن، اين است که مسجد نهفقط در زمان ما و نهفقط در کشور عزيز اسلامى ما بلکه در نقاط مختلف عالم و در طول تاريخ، منشأ آثار بزرگ و نهضتهاى بزرگ و حرکات اسلامى بزرگى شده است. مثلاً در همين کشورهاى شمال آفريقا که مسلمان هستند، مثل کشور الجزاير و ديگر کشورها که سالها در زير سلطهى نظامىِ استعمار فرانسوىها بودند، قيام اين مردم از مساجد شروع شد که به پيروزى هم رسيد و کشورها استقلال پيدا کردند. آن روزى هم انقلاب در اين کشورها رو به شکست رفت و ملّتها دوباره استقلال خودشان را از دست دادند که رابطهى خودشان را با مساجد و با دين و ايمانِ مساجد قطع کردند. در صدر اسلام هم در زمان نبىّ مکرّم اسلام (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) و همچنين در زمان حکومت بابرکت اميرالمؤمنين (عليه الصّلاة و السّلام) مسجد، مرکز همهى تصميمگيرىهاى مهم و کارهاى بزرگ بود. نميخواهيم حالا از لحاظ وضع زمان، تشبيه کنيم مسجد امروز را به مسجد کوفهى زمان اميرالمؤمنين ــ که اقتضائات هر زمانى متفاوت است ــ ولى مسجد به طور کلّى به عنوان يک پايگاه دين، پايگاه عبوديّت، پايگاه معرفت، ميتواند براى جوامع اسلامى منشأ و سرآغاز حرکات بزرگ و برکات ماندگار باشد.