البتّه اینکه ما میگوییم در آن مقیاسهای بالا است؛ یعنی این‌جور نیست که هر نویسنده‌ای یا هر هنرمندی، آن کسی باشد که در پیشرفت کشور خودش و در تاریخ بشریّت مؤثّر است؛ نه، خیلی‌ها هم هستند که دلخوش هستند از آن قبیل که ریزه‌خوار خوان و کاسه‌لیس همان ثروتمندها و تجّار و مانند اینها باشند؛ آن را هم داریم که آنها هم در محاسبه‌ی ما بایستی وارد بشوند و مشاهده بشوند. مقصودم از این بیان این بود که هرچه بارْ سنگین‌تر، هرچه غم و غصّه و دغدغه‌ی کارْ بیشتر، ارزش معنوی کار والاتر؛ و شاید تأثیر آن بر روند عمومی تاریخ بشر و تمدّن بشر و معرفت بشری و آن چیزهایی که در تقویم2 صحیح عقلانی مورد احترام قرار میگیرد، والاتر و بالاتر.

«3»