بیانات و مکتوبات سال 1371
قدم بعد، فهمیدن قرآن است. شما که اینجا نشستید و آن کسانی که در مجالس قرآن می‌نشینند، باید درست بفهمند معنای آن چیزی را که این قاری دارد تلاوت میکند. ما متأسّفانه زبانمان زبان قرآن نیست. البتّه آن کسی که زبانش زبان قرآن هم هست، تا تدبّر نکند، نمیفهمد؛ قرآن را با تدبّر باید فهمید؛ با تدبّر قرآن را میشود فهمید امّا خب، یک مقدّمه‌ی لازم، برداشتن حجاب ناهم‌زبانی است. جوری برادران مسئول ترتیب بدهند، که در این جلساتی که قاری‌ها میخوانند، مردم بتوانند ترجمه‌ی این آیاتی را که تلاوت میشود، در همان حین تلاوت بفهمند؛ این خیلی اثر میکند. ندیده‌اید در روایات میفرماید که مؤمنین وقتی‌که به آیات عذاب مرور میکنند، اشک خوف میریزند؛ وقتی به آیات بهشت مرور میکنند، اشک شوق میریزند؟6 این بدون فهمیدن که امکان ندارد. قرآنهای ترجمه‌دار یا یک دستگاه‌هایی درست کنند که وقتی که این آیه را قاری دارد میخواند، هم‌زمان ترجمه‌ی این در یک صفحه‌ای نوشته بشود، همه آن را ببینند، بتوانند بفهمند؛ ضمن اینکه لذّت میبرند از صوت زیبای این قاری، لذّت مضاعف ببرند و لذّت معنوی ببرند از معانی آن آیات کریمه‌ی قرآن. بنده تأسّف میخورم که شما برادران و خواهران که عاشق قرآن هستید، از مفاهیم قرآن غالباً بهره‌ی زیادی نمیبرید؛ این خیلی برای ما مایه‌ی غصّه و تأسّف است. خود قرّاء هم همین‌جور. من عرض میکنم، الان هم مجدّداً تکرار میکنم، برادران قاری هر آیه‌ای را و هر قسمتی را که میخواهند بخوانند، حتماً سعی کنند معنای آن قسمت و ترجمه‌ی آن قسمت را یاد بگیرند؛ این در تلاوت هم تأثیر میگذارد. وقتی شما معنا را میدانید یک‌جور حرف میزنید، وقتی معنا را نمیدانید جور دیگری حرف میزنید. بفهمید که به مخاطبینتان چه دارید میگویید. جوری بشود که «اِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَت قُلوبُهُم وَ اِذا تُلِیَت عَلَیهِم آیاتُ‌هُ زادَتهُم ای‌مانًا»؛7 این‌جوری بشود. ذکر خدا و فهم آیات خدا در این تلاوتها، دلها را منقلب میکند. از هر موعظه‌ای این موعظه‌ها بهتر است. کلام خدا از هر موعظه‌ای بالاتر است. وقتی‌که ما احتیاج به موعظه داریم، کدام زبان رساتر و بلیغ‌تر و گویاتر از زبان کلام الهی؟ این قاری ما بخواند، ما هم بشنویم و بفهمیم و لذّت ببریم از موعظه. «اَحیِ قَلبَک بِالمَوعِظَة»؛8 دل را زنده کنید با شنیدن موعظه؛ این‌جوری است. باید بفهمند هم قاری، هم مستمع که چه دارد خوانده میشود؛ برای این یک فکری بکنند.