بیانات و مکتوبات سال 1371
و فرهنگ ملّتها را نمیشود به‌آسانی عوض کرد؛ اگرچه در این مورد تلاش بسیار زیادی را کسانی که با ملّیّتهای شما و دین شما مخالف بودند، انجام دادند. حقیقتاً در این دوران طولانی، ظلم بزرگی به بشریّت شده؛ شاید اگر این فشار دولت مرکزی شوروی و کمونیست‌ها بر روی ملّت شما و فرهنگ شما نبود، امروز ما از این سرزمین‌ها محصولات فرهنگیِ باارزشی را میتوانستیم برای بشریّت داشته باشیم. سالها تبلیغ کردند که «دین افیون ملّتها است»،2 در حالی که تجربه‌ی امروز دنیای اسلام نشان میدهد که دین افیون ملّتها نیست بلکه دینِ صحیح وسیله‌ی حرکت و تلاش انسانها و وسیله‌ی پیشرفت انسانها و وسیله‌ی تبدیل انسانها به مبارزینی در راه ارزشهای عالی است.