بعد، وَ الحِجارَة؛ و سنگ است. در معنای سنگ حرفهای گوناگونی زده شده. بعضی گفته‌اند که منظور از این سنگی که در اینجا آمده همان بتهای سنگی است که کفّار آنها را عبادت میکردند و همچنان، در طول تاریخ، بتهای سنگی وجود داشته و امروز هم هست؛ مراد از حجاره این است. بعضی این جور حدس زده‌اند که منظور از این سنگ در آیه‌ی قرآن، سنگهای قیمتی است. این جواهراتی که انسان آنها را مایه‌ی فخر و شرف خودش به حساب می‌آورد و آنها را زینتی در دنیا گمان میکند و مایه‌ی تفاخر خودش به حساب می‌آورد، اینها از این جهت مغضوب خدا است و آنها را خداوند میسوزاند. البتّه دلیلی بر اینها نیست که مراد از حجاره اینها باشد. بعضی گفته‌اند که منظور از سنگ، آن دلهای چون سنگ آدمیان است؛ دلهایی که یاد خدا را در خودشان راه نمیدهند و در مقابل خدای متعال خضوع پیدا نمیکنند و مثل سنگ میشوند؛ هیچ موعظه‌ای و هیچ سخن حقّی در آنها اثر نمیگذارد.[برخی گفته‌اند] مراد از حجاره این است.

«3»