سؤال اوّل این است: «آیا واژه‌های «شک» و «ریب» از نظر کاربردِ در قرآن با هم تفاوت دارند؟» پاسخ این است که بله؛ «شک» یعنی تردید؛ یعنی احتمال پنجاه پنجاه؛ این شک است. «ریب» یعنی شکّ تهمت‌آلود؛ وقتی که شما شک دارید که آیا امروز باران خواهد بارید یا نه، به این «ریب» نمیگویند؛ به این «شک» میگویند امّا وقتی شک دارید که آیا حرفی که فلان کس میزند، سخن راستی است یا دروغ، به این «ریب» میگویند؛ یعنی شکی است همراه با تهمت، او را متّهم دارید میکنید. نه تهمت به معنای بدش؛ یعنی احتمال میدهید که آنچه میگوید، حقیقت نباشد. اینجا میگوید: وَ اِن کُنتُم فی رَیبٍ مِمّا نَزَّلنا عَلیٰ عَبدِنا؛3 اگر شما شکّ تهمت‌آلود دارید؛ یعنی فکر میکنید که آنچه او به نام سخن خدا بر شما فرو میخواند، سخن خدا نیست و او از خود، آن را ساخته است. بنابراین «شک» و «ریب» در کاربردهای قرآنی دو جور معنا و مفهوم دارد.

«4»