بیانات و مکتوبات سال 1371
این، یک تصویر اجمالی از موانع کمال انسانها [است] که اگر این موانع نبود، چهره‌ی عالم، چهره‌ی تاریخ، جور دیگری بود؛ این‌همه ظلم در عالم نبود، این‌همه فقر و فساد و بدبختی در عالم نبود، این‌همه پایمال کردن حقوق ضعفا در عالم نبود، این‌همه برادرکشی نبود، این‌همه محرومیّت نبود، این‌همه فاصله‌ی طبقاتی نبود. منشأ همه‌ی این بدبختی‌هایی که شما در تاریخ هم مشاهده میکنید و امروز هم که قرن پیشرفتهای عظیم علمی است، باز هم همان بدبختی‌ها را عیناً در دنیا می‌بینید، این است که انسان فرصت تکامل، توفیق تکامل، پیدا نمیکند؛ انسانها ناقص میمانند، تربیت‌نشده میمانند. و دنیای انسان تربیت‌نشده، همین‌جور دنیای فاسد و سیاه و ظلمانی و پُر از رنج و دردی است که در گذشته هم تاریخ به ما نشان داده است، امروز هم به چشم خودمان در سطح عالم داریم می‌بینیم.5 خب، فرصت بدهند برادران و خواهران، من این مطالبی را که باید در فکر و دل شما برادران و خواهران به‌عنوان مبانی اسلامی جا بگیرد عرض کنم، تکبیر را هم بگذارید آن وقتی که مطلبی گفته میشود که شما باید آن را تصدیق بفرمایید. در پایان سخن، مطالب زیادی از این قبیل هست.