خب، برای این مردم باید آگاهی سیاسی داد، چون یکی از طلبات آنها است، یکی از خواسته‌های آنها است. علاوه‌ی بر این، تحلیل سیاسی باید به مردم داد. من عرض کنم، معرفت سیاسی کافی نیست؛ قوّت تحلیل سیاسی لازم است. من در تاریخ اسلام که نگاه میکنم، هرجایی که یک ایرادی و اشکالی در حرکت تاریخ مشاهده میکنم، وقتی دقّت میکنم، میبینم به‌خاطر این است که مردم قدرت تحلیل سیاسی نداشتند. اگر قدرت تحلیل سیاسی داشتند، در هر مقطعی از مقاطع میتوانستند راه صحیح را پیدا کنند و مشکلی را که وجود دارد، از میان بردارند. در داخل کشور خود ما هم همین‌جور است؛ اگر مردم تحلیل سیاسی نداشته باشند، دشمن راحت کارش را انجام میدهد و متأسّفانه در مقاطع گوناگون، ما این را مشاهده کردیم.

«21»