متأسّفانه در دنیای اسلام آن کسانی که امکانات دست آنها بوده و میتوانستند دربارهی این مسئله تصمیمهای مؤثّری بگیرند، این مسئله را در زاویهی فراموشی ولو نه به لفظ، امّا در باطن امر قرار دادند. ما اگر به خود بیاییم، خواهیم دید این بزرگترین بلائی است که در دورانهای اخیر بر مسلمین نازل شده. حکم اسلامی این قضیّه واضح است؛ احدی از مسلمین دربارهی حکم منطبق بر قضیّهی فلسطین تردیدی ندارد. این همان مسئلهای است که در تمام کتب فقهیای که بحث جهاد در آن مطرح شده، به این صورت مطرح شده است که اگر کفّار بیایند و بَلَد2 مسلمین را تصرّف کنند یا آن را احاطه کنند، هیچ یک از فقهای مسلمین از قدیم و جدید در وجوب عینی جهاد در این مورد تردید نکرده است؛ همهی مذاهب اسلامی در این معنا همعقیده هستند. جهاد، واجب کفائی است امّا در غیر این مورد. جهاد ابتدائی البتّه واجب کفائی است؛ جهاد دفاعی که اظهر مصادیق دفاع هم این مورد است، واجب عینی است.