برادران عزیز! ما سؤال خواهیم شد، دو جا ما محاکمه میشویم: یکی در تاریخ؛ همان‌طور که همه میدانیم، آینده درباره‌ی ما قضاوت خواهد کرد. من فراموش نمیکنم، همیشه در حوزه‌های علمیّه، در جمعهای مبارزی، در جمعهای روشنفکری، در آن سالهای اختناق، ماها در بین خودمان محاکمه میکردیم آن کسانی را که در فاصله‌ی بین سالهای ۲۰ و ۳۲ که اختناق مجدّد محمّدرضاخانی مسلّط شد بر این مملکت ]کاری نکردند[؛ میگفتیم چرا در آن ده دوازده سالی که یک مقداری گشایش بود و میشد کاری کرد، کاری نکردند. همین حالا شاید خود ما، بعضی از خودهامان یا خودمان را در بُرهه‌هایی از همین ده دوازده سال گذشته مورد سؤال و ملامت قرار بدهیم که فلان جا که میشد فلان کار را بکنیم، چرا نکردیم. در آینده مردم این کشور و مسلمانان دنیا از ما سؤال خواهند کرد که یک فرصت به این گران‌بهائی در اختیار شما قرار گرفت، در این فرصت چه کردید؟ آیا به همه‌ی وظیفه‌ی خود عمل کردید یا نه؟ اگر یک ذرّةٌ‌مثقالی ما کوتاهی کرده باشیم، زیر ذرّه‌بین‌ها مورد مداقّه و مؤاخذه قرار خواهد گرفت. این یکی از موارد است که مسئله‌ی بزرگی هم هست. همین سرزنش احتمالی تاریخ و نسلهای آینده خیلی‌ها را وادار میکند به صحّت عمل، امّا ما از این بالاتر را داریم و آن محاکمه‌ی در پیشگاه الهی است. آن را چه کار کنیم؟ واقعاً دل انسان تکان میخورد وقتی بعضی از این آیات قرآن را مرور میکند: وَقِفوهُم اِنَّهُم مَسئئولون؛10 آنها را نگه دارید. پروردگار نمیگذارد ما قدم از قدم برداریم در آن عرصه‌ی عجیب و هول‌انگیز. یکی‌یکی کارهای ما و حرکات ما و حرفهای ما و اعمال ما، حتّی گاهی تصوّرات ما، مورد مداقّه قرار خواهد گرفت، زنده خواهد شد: فَمَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ خَیرًا یَ‌رَه؛11 خود آن خیر را شما می‌بینید در قیامت؛ خود آن عمل آنجا در مقابل ما مجسّم و زنده خواهد شد؛ وَ مَن یَعمَل مِثق‌الَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَ‌رَه.12 لحظه‌لحظه‌ی ما در زیر پرتو نافذ علم الهی و بصیرت الهی است؛ به همان بیان عارفانه و برخاسته از بصیرتِ کاملِ آن انسان الهی و عبد صالح که فرمود: عالم محضر خدا است؛13 ما الان در محضر خدا هستیم، به زوایای فکر ما و ذهن ما خدای متعال واقف است. با این فکر باید ما کارگزاران حکومت اسلامی، به وظایف این بُرهه‌ی حسّاس توجّه کنیم و به آنها عمل بکنیم.

«7»