امروز بشریّت از همان چیزهایی رنج میبرد که پانصد سال پیش، هزار سال پیش، پنج هزار سال پیش و پیشتر و پیشتر، از آنها رنج میبرده است؛ آن روز هم بشر از ظلم و از محنت غلبهی انسانهای ددصفت رنج میبرد، امروز هم همین است؛ امروز هم انسانها از ظلم رنج میبرند، از غلبهی قدرتها و قلدریهای جهانی رنج میبرند، از برادرکشی رنج میبرند؛ امروز هم بشر اسیر همان دامها و بدبختیهایی است که آن روز بود. در گذشته هم یک عدّهای به رفاه میگذراندند؛ برق نبود امّا لذّت زندگی بود؛ جت نبود امّا راحتی در سفرها و رفتوآمدها بود برای کسانی که برخوردار بودند؛ امروز هم برای برخوردارها هست. چیزی در مجموعهی زندگی انسان عوض نشده؛ جهالتهای حقیقی بشر از بین نرفته است. آن روز هم بسیاری از انسانها در جهل نسبت به سعادت واقعی میزیستند، امروز هم همانجور است. آن روز هم قرآن فرمود: وَ ما قَدَرُوا اللهَ حَقَّ قَدرِه؛ 10 [حق] خدا را درست به جا نمیآوردند، امروز هم همینجور است؛ آن روز هم گروههایی مستکبر بودند، گروههایی مستضعف بودند، امروز هم همانجور است. هزار سال دیگر هم اگر دنیا همینجور پیش برود و پیشرفتهایی در دنیا به وجود بیاید، مادامی که دین خدا حاکم نشده باشد، باز یک عدّهای مستکبرند، یک عدّهای مستضعفند. دین آمد برای اینکه ناکامیهای بشر را از بین ببرد. امروز ناکامیهای بشر به خاطر اعراض از معنویّت و دین و تعالیم عالیهی اسلامی هنوز باقی است، همچنان باقی است، از بین نرفته است. ببینید امروز در سایهی حکومتهای مستکبر، بر انسانها چه میگذرد! ببینید این جنگهای خانمانبرانداز و نسلکش که به وسیلهی قدرتها به راه میافتد با مردم چه میکند! ببینید قلدریِ یک قدرتی مثل آمریکا امروز در دنیا با انسانها، با ملّتها، با کشورها چه معاملهای میکند! حالا امروز ملّت عراق مطرحند؛11 یک ملّتی که حرث و نسلش دارد به وسیلهی قدرتها و قلدرهای عالم هلاک میشود: وَ یُهلِکَ الحَرثَ وَ النَّسلَ وَاللهُ لا یُحِبُّ الفَساد؛12 اینها دارند فساد میکنند در روی زمین امّا همیشه که ملّت عراق نبود؛ تا چند صباح قبل، ملّت ایران و عراق هر دو به خاطر جنگی که به دست همین قلدرها و همین ابرقدرتها تحمیل شده بود، هلاک میشدند، حرث و نسلشان از بین میرفتند، قبل از او جای دیگر، بعد از او جای دیگر.